Alls konar landslag

Allt fr? upphafi myndlistar hefur landslag og n?tt?ra veitt myndlistarm?nnum innbl?stur. N?na Tryggvad?ttir (1913-1968) og Gunnlaugur Scheving (1904-1972) eru ?ar engin undantekning. ?r?tt fyrir a? lykilverk ?eirra ? s?ningunni Alls konar landslag, S?ldarb?tur eftir Gunnlaug og Ey?im?rk eftir N?nu, s?u ekki d?mi um hef?bundin landslagsm?lverk eru ?au einhvers konar ni?ursta?a beggja listamanna eftir ?ralanga ?r?un og tilraunir ?eirra. Hvorki Gunnlaugur n? N?na bundu sig vi? einn mi?il; ?ll verkin h?r eiga ?? sameiginlegt a? vera ? tv?v?dd en a?fer?irnar ?? mismunandi, allt fr? hef?bundnu m?lverki, til samklippis og ?rykks og skissa.

?egar N?na h?f n?m vi? Konunglega listah?sk?lann ? Kaupmannah?fn ??la?ist h?n loks frelsi fyrir sj?lfst??a hugsun og h?f sm?m saman a? ?r?a sinn eigin st?l sem seinna var? einkennandi fyrir hana. ? seinni hluta fj?r?a ?ratugs s??ustu aldar liggja eftir N?nu miki? af andlitsmyndum en st?ll hennar ??tti ? ?eim t?ma heldur hlutbundinn me? ?hrifum fr? k?bisma. ? sama t?ma og N?na h?lt s?na fyrstu einkas?ningu ?ri? 1942 m?la?i h?n helst ?hlutbundi? borgarlandslag. Me? ?runum f?r?i h?n sig yfir ? n?tt?rulandslag en h?lt ?fram a? t?lka ?a? ?hlutbundi?. ? n?stu ?rum h?lt N?na ?fram a? ?r?a st?l sinn og um mi?ja tuttugustu ?ldina h?tti h?n a? fylgja eiginlegum fyrirmyndum ? sk?pun sinni, f?r yfir ? ?hlutbundna lj??r?nu og klippimyndir hennar litu dagsins lj?s. ? dag er N?na hva? ?ekktust fyrir ?essar myndir.

Me? bl?ant a? vopni og papp?r sem v?gv?ll h?f Gunnlaugur ungur a? ?rum a? teikna. Hann teikna?i svo til allt sem fyrir augu hans bar ? Sey?isfir?i en ?? helst f?lk vi? s?n daglegu st?rf. ?v? er h?gt a? segja a? hans helsta myndefni ? gegnum t??ina s? a? megninu til al???an en einnig liggja eftir hann hef?bundin landslagsm?lverk sem eru ?? frekar d?mi um tilraunir hans vi? a? finna sig sem listamann. Fyrstu myndir hans eru bl?antsteikningar en me? t?? og t?ma ?r?a?ist st?ll hans ? sterkar og beinar sk?l?nur sem skera myndfl?tinn og skipta honum upp. ?ar me? hverfa b??i sj?ndeildarhringurinn og bakgrunnurinn sm?tt og sm?tt og sj?narhorni? ver?ur s?fellt ?rengra. Gunnlaugur f?r?ist meira ? ?ttina a? expressj?nisma og k?bisma og m? sj? ?ess ?hrif gl?gglega ? verkinu S?ldarb?tur.

N?na og Gunnlaugur eru af ?eirri kynsl?? ?slenskra myndlistarmanna sem komu fram ?egar hi? hef?bundna landslag var allsr??andi ? myndlistarsenunni og ??tti m?rgum listam?nnum og gagnr?nendum allar tilraunir til a? breg?a ?t af hinu hef?bundna vera allt a? ?v? f?r?nlegar og jafnvel ?rkynjun ? myndlist. En me? breyttum t??aranda ?egar lei? ? ?ldina t?kst listam?nnum a? synda gegn straumnum, heimurinn h?tti a? vera jafn einsleiturr og t?lkun listamanna ? landslagi var? fj?lbreyttari. ?etta m? m.a. koma auga ? ? verkum N?nu og Gunnlaugs ? s?ningunni Alls konar landslag ?? a? birtingarmyndin s? me? mj?g ?l?kum h?tti.

S?ningarstj?ri Oddn? Bj?rk Dan?elsd?ttir

 

Um listamennina

N?na Tryggvad?ttir nam myndlist ? Kaupmannah?fn og New York og bj? auk ?ess ? Par?s, Lund?num og Reykjav?k. A?allega vann h?n m?lverk me? ol?u ? striga en h?n er einnig ?ekkt fyrir barnab?kur s?nar, papp?rsverk og verk ?r steindu gleri og m?sa?k, s.s. ? ?j??minjasafni ?slands, Sk?lholtskirkju, a?albyggingu Landsbankans, afgrei?slusal Loftlei?a ? John F. Kennedy-flugvelli ? New York og ? H?tel Loftlei?um. H?n var me?al frj?ustu og frams?knustu myndlistarmanna sinnar kynsl??ar, ??tttakandi ? formbyltingunni ? ?slenskri myndlist ? 5. og 6. ?ratugnum. H?n s?ndi verk s?n ? fj?lda s?ninga um heim allan, ?eirra ? me?al ? ICA; Institute of Contemporary Arts, London, Palais des Beaux-Arts ? Brussel og New Art Circle Gallery ? New York. H?n er einn fj?gurra ?slenskra listamanna sem eiga verk ? eigu MoMA; Museum of Modern Art ? New York, auk ?ess sem verk hennar eru ? eigu fj?lda annarra listasafna og einstaklinga um heim allan.

Gunnlaugur ?skar Scheving var ?slenskur myndlistarma?ur og einn ?ekktasti listm?lari ?slendinga ? 20. ?ld. Gunnlaugur stunda?i myndlistarn?m ? Kaupmannah?fn. Gunnlaugur f?ddist ? Sey?isfir?i og bj? ?ar fyrstu ?r ?vi sinnar. Gunnlaugur l?r?i teikningu hj? Einari J?nssyni og er me?al fyrstu nemenda Muggs ? sk?lanum vi? Hellusund. ?ri? 1923 f?r hann til Kaupmannahafnar og nam vi? listaakadem?una ?ar en ? me?an hann bj? sig undir inng?ngu bj? hann ? h?sn??i N?nu S?mundsson sem ?? var ? ?tal?u. Hann var ? n?mi til 1930. Gunnlaugur giftist Grete Linck, samnemanda ?r listn?mi ? Kaupmannah?fn og h?ldu ?au s?ningar saman. Gunnlaugur dvaldi hj? Sigvalda Kaldal?ns ? Grindav?k um 1940 og m?la?i ?? margar sj?varmynda sinna. Hann ger?i myndir um Landn?mi? fyrir l??veldish?t??ina ?r litu?um papp?r. ??r myndir s?na m.a. Hrafna-Fl?ka, Ing?lf og Hj?rleif og ?ndvegiss?lurnar. Auk ?ess a? myndskreyta Nj?lu myndskreytti hann Gretlu og var fyrirmynd hans norsk skreyting Heimskringlu.

Um s?ningarstj?rann

Oddn? Bj?rk Dan?elsd?ttir f?ddist 1986 ? Reykjav?k. H?n lauk st?dentspr?fi fr? Verzlunarsk?la ?slands ?ri? 2006. Vori? 2011 ?tskrifa?ist Oddn? fr? H?sk?la ?slands me? B.A. pr?f ? listfr??i me? b?kmenntafr??i sem aukagrein. ?ar af t?k h?n eitt ?r ? skiptin?mi ? Utrecht University ? Hollandi. Oddn? h?f meistaran?m ? listfr??i ? H?sk?la ?slands en t?k s?r fr? fr? n?mi og ? einungis meistararitger? s?na eftir en h?n var byrju? a? rannsaka s?ningastj?rnun ? myndlistarl?fi ?slands. Oddn? er einn af stofnendum Art?ma Galler? sem var galler? listafr??inema vi? H.?. reki? ?t fr? sj?narhorni s?ningastj?ra. Oddn? sat ? stj?rn f?lagsins 2012-2013 ?ar sem h?n m.a. s? um skipulagningu og fj?rm?gnun auk ?ess a? s?ningast?ra ? annan tug s?ninga ?ar. Hausti? 2013 fluttist Oddn? til Sey?isfjar?ar og hefur s??an unni? vi? ?mis tilfallandi verkefni ? vegum Skaftfells, ?.?.m. vi? uppsetningu s?ninga og vi? b?khald. Oddn? hefur unni? vi? skrifstofust?rf s??ustu ?r ? H?tel ?ldunni en er n? s?lustj?ri Sk?lanesseturs.

/www/wp content/uploads/2016/10/lfaBRAS-logo-final-300

Samstarfsa?ilar: Listasafn ?slands, Landsbankinn, Listasafn Reykjav?kur og Arion banki.